To właśnie od slow food wszystko się zaczęło… To tu swoje źródło ma cały slow movement, w tym koncepcje slow life, slow cities, slow tourism, slow gardening i inne…
Idea slow food
Idea slow food wyrasta z przekonania, że jedzenie to coś więcej niż zaspokajanie głodu i dostarczanie organizmowi niezbędnych kalorii. Obecnie na całym świecie rośnie liczba zwolenników bardziej świadomego i uważnego podejścia do kwestii jedzenia.
W 1986 roku Carlo Petrini wraz z grupą innych aktywistów zorganizował w Rzymie protest przeciwko budowie restauracji McDonald’s. Akcja wymierzona była przeciwko standaryzacji i homogenizacji żywności, sposobu jej podawania oraz samej idei szybkiego jedzenia.
Manifest slow food
Protest ten stał się inspiracją dla zrodzonego później ruchu Slow Food. Trzy lata po tym wydarzeniu członkowie organizacji zebrali się w Paryżu, by zobowiązać się do działań na rzecz ochrony różnorodności jedzenia. Podpisany został wówczas (1989) Manifest slow food:
Nasze stulecie, zrodzone i ukształtowane pod znakiem industrializacji, wynalazło maszynę i wedle niej ukształtowało swój sposób życia. Jesteśmy zniewoleni szybkością i wszyscy ulegliśmy temu samemu podstępnemu wirusowi: fast life, który niszczy nasze przyzwyczajenia, wkracza do naszych domów i skłania nas do objadania się fast-foodami.
Gatunek homo sapiens musi odzyskać rozsądek i wyzwolić się z kultu „prędkości”, która pcha go w kierunku samozagłady. Niech spokojne doświadczanie przyjemności będzie naszą obroną przed powszechnym szaleństwem szybkiego życia.
Przeciwko powszechnemu myleniu efektywności z szaleństwem proponujemy antidotum zawierające odpowiednią porcję zmysłowej przyjemności smaku, którą należy niespiesznie się delektować.
Zmianę zaczniemy od kuchni, od slow food. By wyzwolić się od jarzma fast-foodów, odkryjmy na nowo bogactwo i różnorodność smaków lokalnych kuchni.
W imię produktywności „szybkie życie” zmieniło nasz styl życia i obecnie zagraża naszemu środowisku i krajobrazowi. Prawdziwa kultura czeka na odkrycie – przede wszystkim powinniśmy doceniać i wzmacniać bogactwo smaków, a nie je niszczyć. Możemy tego dokonać poprzez wspieranie wartościowych projektów, opowiadanie się za historyczną kulturą żywienia i broniąc dawnych tradycji.
Slow Food zapewnia nam lepszą jakość życia. Ze ślimakiem celowo obranym na swojego patrona i symbol jest ideą i sposobem życia, który potrzebuje wsparcia[i].
Organizacja “Slow Food”
Z czasem ruch Slow Food wyrósł na międzynarodową organizację, która wspiera lokalne tradycje żywieniowe. Stowarzyszenie działa w ponad 160 krajach i zrzesza miliony ludzi na całym świecie.
Celem organizacji jest ochrona lokalnych kultur i tradycji żywieniowych, przeciwdziałanie ekspansji szybkiego życia, edukowanie, że nasze wybory żywieniowe mają wpływ na nas samych i świat wokół nas.
Delektowanie się jedzeniem – delektowanie się życiem
Zwolennicy slow food przypominają, że zasoby naturalne są ograniczone i musimy z nich korzystać w sposób etyczny i odpowiedzialny. Postulują ponadto powrót do spożywania jak najbardziej naturalnych, mało przetworzonych, sezonowych i lokalnych produktów.
Nie jest akceptowana wysokoprzetworzona, przemysłowa oraz produkowana na masową skalę żywność. Nie mieszczą się oczywiście w tym paradygmacie restauracje typu fast food, które mają umożliwiać jedzenie nieomal w biegu i przy okazji, co stoi w sprzeczności z esencją ducha slow life.
Szybkie jedzenie zaprzepaszcza możliwość delektowania się smakami i tą chwilą, w której posiłek spożywamy. Szybko jedząc, jesteśmy zazwyczaj myślami przy kolejnych sprawach do załatwienia. Ucieka nam możliwość głębszego doświadczania przyjemności oferowanej przez zmysł smaku.
Społeczna funkcja spożywania posiłków
Fast food negatywnie też wpływa na więzy społeczne. Od zawsze spożywanie posiłków pełniło ważną rolę społeczną – spajało więzy ludzi, którzy wspólnie spożywają posiłek. W czasach, gdy tak często członkowie rodziny jedzą pokarmy w pośpiechu przed ekranami swoich monitorów, ta scalająca funkcja jedzenia zdaje się obumierać.
[i] Manifest (1989), https://www.slowfood.com/about-us/key-documents/, tłum. własne.
Może zainteresuje Cię także książka 9 kroków ku slow life. Jak odnaleźć spokój i piękno w codzienności?